İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE İLK YARDIMIN ÖNEMİ
İlkyardım eylemi denildiğinde kaza sonucu yaralananlara ve kişilerde ani gelişen sağlık acillerine müdahaleler anlaşılmalıdır .Bu müdahaleler araçsız ve ilaçsız eylemler olup , sağlık profesyonelleri sahaya intikal edinceye kadar (112 acil )olayın daha kötüye gitmesine mani olmak amaçlıdır.Acil müdahale ise sağlık profesyonelleri tarafından yapılan araçlı ve ilaçlı işlemlerdir.
Gaye yaralanmalarda ve sağlık acillerinde çalışanlarda akılcı davranış kültürü oluşturmaktır. Biz öncelikli olarak İstanbul Dudullu bölgesini bu bakımdan Pilot bölge olarak görmekteyiz.
Yapılan istatiksel çalışmalarda, kaza ve ani sağlık risklerine bağlı ölümlerin %10 u ilk (5) dakikada
%50 si ilk (30)dakikada gerçekleşmektedir. Bu durum çalışanların dışında tüm vatandaşlar içinde
İlk yardım kültürünün önemini ortaya çıkarmaktadır. Kritik ilk saatlerde yapılabilecek basit müdahaleler şahsın hayatta kalma ve az hasarla sağlığına kavuşmasına yardımcı olabilir. İstanbul Dudullu bölgesinin yoğun trafik olması İstanbul Dudullu bölgesi hastanelerine ulaşımı etkilemekte olup İş Sağlığı güvenliği açısından ilk yardım eğitimin önemini acil müdahaleler açısından daha çok önemini ortaya çıkarmaktadır.
İş Sağlığı ve Güvenliği mevzuatı işyerlerine tehlike sınıflarına göre ilkyardımcı bulundurma zorunluğu getirmiştir .Çok tehlikeli sınıfta 1/10 , Tehlikeli sınıfta 1/15 ve Az tehlikeli sınıfta 1/20 çalışanın ilkyardım eğitimi almalarını kurala bağlamıştır .Bu eğitim Sağlık Bakanlığı birimlerinde ve akredite özel kurumlarda verilmektedir. İstanbul Dudullu bölgesinde de İlk Yardım Eğitimleri açan çok sayıda Sağlık Bakanlığına bağlı kurs bulunmaktadır.
İlkyardım da ilk kural İş Sağlığı ve güvenliği açısından ortam güvenliğini sağlamaktır .Gaye İş Sağlığı ve güvenliği açısından ilave sorunlar oluşmasını önlemektir. Örneğin kaza geçirmiş şahsın etrafına güvenlik hattı oluşturmak , yakınlarında oluşan paniği yatıştırmaktır . İstanbul Dudullu bölgesindeki fabrika larının eski yapı olmasından dolayı yer alan azlığından fabrikalarda iş kazalarına müdahalede ilk yardım hizmetlerinin verilmesi zorlaşmaktadır
İkinci kural şahısta şuur durumunu izlemektir .Sözlü(nasılsın-iyimisin) ve fiziki uyarılarla (omuzdan sarsmak ,çimdiklemek vs) iletişim kurmaya çalışılır , şayet bu sağlanamıyorsa koma durumu düşünülür ve şahsa koma pozisyonu verilir .Bu İş Sağlığı ve güvenliği açısından basit fakat hayat kurtarıcı bir işlemdir.Bakınız İstanbul Dudullu bölgesindeki fabriklara.
Bu durumdaki bir şahıs kendi kusmuğunu yutarak boğulabilir .Koma durumundaki şahısta solunum ve dolaşım yeterlidir fakat refleksler yetersizdir .
Yine çok önemli bir durum şahısta çene atması olarak tabir edilen agonizan hareketlerin tesbit edildiği hallerdir .Bu durum solunumun çok sathi ve yetersiz olduğu pozisyondur, derhal 112 aranıp acil yardım istenmelidir. İstanbul Dudullu bölgesindeki fabrikalar açısından bu bölgedeki hastanelerinde yapabildikleri acil müdahaleler ve telefonlarının da yer aldığı listelerin oluşturulması iş sağlığı ve güvenliği açısından çok önem arz etmektedir. .Bu durumda kalp-solunum masajı gerekir. Derhal sert bir zemine sırtüstü yatırılan kazazede nin sternum unun (iman kemiği ) alt yarısına sol avuç konur sağ avuç üstüne kapatılır masaja başlanır .(10 kalp—2 solunum)Sağlık profesyonelleri gelinceye kadar devam edilir .
İş Sağlığı ve Güvenliği açısından bu hayati sorunların dışında acil olayları hafif ve ağır olaylar olarak ayırabiliriz.( Bakınız İstanbul Dudullu Fabriklarına )
İş Sağlığı ve Güvenliği açısından Hafif olaylar:
Yanıklar, su altında tutulur (hem temizlik hem ağrı kesici etki)
Temiz bir bez yahut selpakla kapa ve sağlık merkezine gönder
Bel incinmesi , ağırlık kaldırmada eğilmek yok
Yüke yaklaş dizden güç alarak kaldır. 25 kg dan fazlaya bulaşma
Burun kanaması, oturt-başı öne eğ—burun kanadına bastır
İstanbul Dudullu Sağlık merkezine gönder
Kanama, kanayan bölgeye temiz bir bezle yahut selpakla bastır
İstanbul Dudullu Sağlık merkezine gönder
İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Hijyenik ortam
a) Canlı yüzey
b) Cansız yüzey
Hijyenik ortam kaba partiküllerin temizlenmesi ve dezenfektanla silinmesi anlamına gelir. Dezenfeksiyonda ortamdaki mikro organizma sayısı hastalık yapamayacak sayıda azaltılmıştır.
( Bakınız İstanbul Dudullu Fabrikaları İstatiklerine )
İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Ağır olaylar:
Yüksekten düşme- patlama ile savrulma ,
Şuur yerinde fakat inlemekte olan yaralıya moral destek verilr , yerinden kımıldatılmaz
Zira muhtemelen kemik kırıkları olmuş olabilir ve yapılacak yardım sırasında damar- sinir yaralanması oluşabilir.Bu nedenle sağlık profesyonelleri müdahale etmelidir.
İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Bayılma:
Şahıs düz bir zemin üzerine yatırılır , her iki bacağı yukarı kaldırılır .Genellikle bu hadiselerde tansiyon düşmesi neticesi beyne giden kan akımı azalınca bayılma oluşur. Bu basit manevra ile tansiyon yükselir , beyin sirkülasyonu normale dönünce şahıs kendine gelir .
Şahıs uyandığında panikleyebilir , moral destek verilip sağlık merkezine gitmesi önerilir. ( Bakınız İstanbul Dudullu Hastanelerine )
İş Sağlığı ve Güvenliği Kapalı Ortamda Gaz Zehirlenmesi:
Ortam havalandırılır , şahıs açık ortama taşınır ve 112 ye haber verilir. iSTANBUL
Dr Kemal Keki
Genel Cerrah
İş Yeri Hekimi